Phonics là gì và những điều cần biết về Phonics?

Nếu ba mẹ là những người đang trong hành trình giúp con phát âm tiếng Anh chuẩn từ đầu, bài viết này chắc chắn sẽ giúp ba mẹ tìm ra một phương pháp học tiếng Anh hiện đại rất đáng quan tâm, giúp  xây dựng nền tảng phát âm, đánh vần cho trẻ – Phonics. Vậy Phonics là gì? Khi nào nên dạy trẻ học Phonics và cách thức dạy trẻ như thế nào? Mời ba mẹ theo dõi bài viết dưới đây của EZ Class nhé!

Tiếng Anh Phonics hay Phonics là phương pháp rất phổ biến trong việc dạy và học tiếng Anh ở nhiều quốc gia, đặc biệt ở các nước nói tiếng Anh như Anh, Mỹ,… hỗ trợ cho trẻ trong việc phát âm đúng, viết đúng chính tả, nghe và đọc hiểu tốt.

Tuy là một phương pháp đã phổ biến trên thế giới và chứng minh được hiệu quả qua thời gian, tại Việt Nam, Phonics lại chưa được nhiều người biết đến, cũng như chưa có nhiều thông tin – tài liệu cho ba mẹ tìm hiểu. Với bài viết này, đã tổng hợp và đúc rút lại những thông tin đầy đủ – cần thiết và chính xác nhất về Phonics, qua đó hy vọng có thể cung cấp cái nhìn tổng quan, đầy đủ nhất giúp ba mẹ hiểu rõ hơn về Phonics, lựa chọn thời điểm thích hợp và biết cách áp dụng hợp lý nhất phương pháp này cho con của mình.

Ba mẹ hãy cùng EZ Class khám phá Phonics là gì nhé!

1. Định nghĩa Phonics là gì?

Phonics là phương pháp dạy đọc và viết tiếng Anh bằng cách phát triển nhận thức về ngữ âm (phonemic awareness – khả năng nghe và vận dụng các bộ âm vị) của người học thông qua sự tương hợp giữa âm thanh và chữ viết. Nói một cách đơn giản, phương pháp này giúp học tiếng Anh bằng cách ghép các vần để đọc các từ trong tiếng Anh. Nói một cách sâu hơn, Phonics giúp người học hiểu bản chất của cách thức đánh vần và phát âm.

Phonics cũng tương tự như phương pháp học đánh vần mà chúng ta được học khi bập bẹ học tiếng Việt. Khi người học đã nắm rõ các quy tắc về đánh vần, lúc này họ hoàn toàn có thể nhìn được mặt chữ và đọc chuẩn xác, từ đó không gặp phải trở ngại gì khi phát âm từ mới trong tiếng Anh. Phonics còn tạo tiền đề để người học phát âm chuẩn, viết đúng chính tả và đọc hiểu tốt.

Ví dụ: Với Phonics, trẻ sẽ được dạy chữ “a” trong tiếng Anh có tên gọi là /ei/, nhưng chữ “a” trong từ “cat” (con mèo) phát âm là /ae/, trong “baby” (đứa bé) phát âm là /ei/, trong “father” (cha) phát âm là /a/,…

Như vậy, với chỉ một chữ “a” mà đã có rất nhiều cách phát âm khi đặt vào các từ khác nhau. Nếu như là trước đây, khi không có Phonics, ba mẹ sẽ không biết phải dạy như thế nào để con phát âm chuẩn và bản thân đọc chuẩn hay chưa ba mẹ cũng không hề biết (cách duy nhất là tra từ điển và nghe từ điển đọc mẫu).  

Đối với cách học Phonics, một khi trẻ đã học thuộc bảng âm của chữ cái tiếng Anh (gọi là Phonics Alphabet), trẻ đã có thể phát âm chuẩn tất cả các từ đơn giản có cấu trúc CVC (nguyên âm – phụ âm – nguyên âm) như cat (k-a-t), bat (b-a-t), mud (m-ă-d)… Nhờ vậy, trẻ sẽ cảm thấy dễ hiểu và phát âm tiếng Anh rất đơn giản. 

2. Những lợi ích của Phonics mang đến cho người học tiếng Anh

---

Phonics giúp người học phát âm chuẩn ngay từ đầu

Một người không thể đánh vần chính xác bất kỳ từ nào nếu họ không biết cách phát âm của các chữ được sử dụng để thành lập từ đó. Khi người học được dạy tiếng Anh với Phonics, họ sẽ có thể nhận ra các âm trong từ ngữ và có thể đánh vần một cách chính xác mà không cần phải nghe giọng đọc mẫu.

---

Phonics giúp người học phát triển khả năng phát âm về sau

Phonics hỗ trợ cho việc học viết tiếng Anh hiệu quả sau này, người học có thể nghe và phát âm đúng những âm cuối (ending sounds) của từ vựng, viết đúng chính tả và đọc tốt.

---

Phonics giúp người học biết từ tốt hơn

Người học Phonics không cần lạm dụng trí nhớ để nhớ cách phát âm/cách viết của một từ mà hoàn toàn có thể vận dụng các quy tắc Phonics, do đó việc học từ sẽ nhanh hơn.

---

Phonics giúp người học cải thiện khả năng đọc hiểu

Một người không thể hiểu được một từ nếu từ đó bị phát âm không chính xác. Khi họ học được cách phát âm đúng, họ sẽ có thể hiểu được những gì mình đang đọc và lĩnh hội cũng như sử dụng thường xuyên hơn những từ mới. Từ đó giúp kho tàng ngôn ngữ trở nên đa dạng và trù phú hơn.

3. Tại sao nên cho trẻ học Phonics?

Nền tảng của việc nghe, nói tiếng Anh giỏi, thành thạo bắt đầu từ việc phát âm, đọc thành thạo trôi chảy. Bởi vậy, phát âm chuẩn rất quan trọng – nó là tiền đề giúp các kỹ năng còn lại phát triển. Phát âm chuẩn giúp trẻ nói chuẩn và nghe tiếng Anh tốt hơn. Nghe và nói đồng thời là hai kỹ năng cơ bản, có tính ứng dụng cao nhất trong việc học tiếng Anh, tạo nền tảng vững chắc để học đọc viết tốt, giúp trẻ hoàn thiện được cả 4 kỹ năng nghe – nói – đọc – viết.

Chính vì vậy, việc học Phonics là một phần cực kỳ quan trọng trong quá trình học tiếng Anh (đặc biệt là tự học). Phonics cung cấp một nền tảng cơ bản giúp trẻ có thể tự phát âm và tự đọc chuẩn xác mà không bị quá lệ thuộc vào cách phát âm mẫu mang tính cảm tính hay chủ quan của người dạy (bất kể là phát âm theo kiểu Anh – Anh hay Anh – Mỹ…). Người học tiếng Anh bắt đầu học với Phonics cũng không có cảm giác bị quá tải vì phải học quá nhiều hay phải ghi nhớ quá nhiều, thay vào đó, khi đã nắm được bộ quy tắc, họ sẽ không bị phụ thuộc vào trí nhớ, có thể tự tin phát âm từ mới dù chưa từng bắt gặp – việc học từ mới tiếng Anh nhờ đó cũng nhanh hơn, hiệu quả hơn và dễ dàng hơn. 

---

Phát âm chuẩn

Phương pháp Phonics giúp trẻ có thể tự độc lập trong tư duy phát âm của từ, không bắt buộc phải phụ thuộc giáo viên hay trí nhớ khi gặp lại từ cũ. Khi gặp từ mới, trẻ cũng có thể sử dụng bộ quy tắc trong Phonics và tự tìm ra cách phát âm chuẩn.

---

Tăng khả năng nhận diện từ

Phương pháp Phonics giúp trẻ không cần lạm dụng trí nhớ để tìm ra cách phát âm và cách viết của một từ. Hệ thống tư duy ngôn ngữ trong tiếng Anh sẽ được sắp xếp thành hệ thống riêng biệt, tương tự như cách các con sử dụng tiếng Việt. Khi khả năng nhận diện từ được cải thiện, tốc độ đọc của trẻ cũng từ đó mà nhanh hơn.

---

Phát triển toàn diện 4 kĩ năng

Khi trẻ đã có nền tảng phát âm và tư duy tốt, từ đó giúp trẻ nhanh chóng cải thiện toàn diện các kĩ năng: Nghe – Nói – Đọc – Viết. Sau khi học phương pháp Phonics, từ hệ thống tư duy phát âm đơn giản và vững chắc, trẻ có thể dễ dàng nghe và nhận biết mặt chữ. Từ đó, trẻ có thể tự tìm và khám phá những từ có cấu trúc phức tạp hơn.

---

Xây dựng sự tự tin trong con

Trước khi học được nghĩa thực sự của từ, trẻ có thể nhận ra cách phát âm và cách viết của từ thông qua phương pháp Phonics. Cách thức này trở nên hiệu quả hơn khi trẻ gặp những từ nâng cao, dài hoặc phức tạp, trẻ sẽ không còn “sợ” nữa.

Sự tự tin của trẻ còn đem đến một lợi ích khác đó là khơi dậy niềm yêu thích đọc sách trong trẻ. Với một vốn từ vựng vững chắc, trẻ có thể thỏa thích tìm những chủ đề sách mà trẻ thích để khám phá.

>> Thảm khảo khóa học Ngữ âm Phonics của EZ Class!

4. Khi nào nên bắt đầu học Phonics?

Ở các nước nói tiếng Anh, trẻ được học Phonics từ lớp mẫu giáo đến lớp hai. Ở lớp mẫu giáo, trẻ em thường được dạy phát âm các phụ âm (tất cả các chữ cái trừ các nguyên âm a, e, i, o, u). Học sinh lớp một và lớp hai thường được dạy phát âm tất cả các chữ cái, ghép vần, và các bộ phận từ (chẳng hạn như “ing” và “ed”). Trẻ thực hành đọc và đánh vần các từ có chứa những chữ cái và vần. Học sinh lớp hai thường ôn lại và thực hành các kỹ năng Phonics đã học được để viết chính tả và đọc trơn tru các đoạn văn. 

---

Cách tốt nhất để người học bắt đầu học đọc thông qua Phonics là từ mẫu giáo đến lớp 2 hay từ khoảng lứa tuổi 3-8 tuổi.

Nghiên cứu cho thấy trẻ em không được phát triển các kỹ năng đọc trong khoảng từ 3-8 tuổi sẽ làm giảm khả năng tiếp thu, nhận biết kiến thức thông qua sách vở, gây khó khăn đến việc học nói chung cả về sau của trẻ.

Tại Việt Nam, ba mẹ nên cho trẻ bắt đầu làm quen với Phonics từ 4 tuổi, bởi từ 4-8 tuổi trẻ có thể nghe và phân biệt bằng tai các âm đơn lẻ, lặp lại các từ mà trẻ nghe thấy trong đời sống và có sự nhạy cảm đặc biệt với đọc và viết chữ. Tại thời điểm này, ba mẹ nên quan sát độ nhạy cảm với chữ của con, khi thấy con rất quan tâm đến các chữ, hứng thú với việc đọc, là ba mẹ có thể áp dụng phương pháp Phonics cho con càng sớm càng tốt tránh việc trẻ bị quen với lối phát âm tiếng Anh truyền thống, dẫn tới việc luyện âm theo phương pháp Phonics sẽ gặp nhiều khó khăn hơn.

---

Xem thêm các bài viết khác